Transcendowanie – w przyjętym tu znaczeniu – jest osiąganiem stanu zmelioryzowanej rzeczywistości. Coraz doskonalsze stany osiąga się angażując: rozum i władze intelektualne, a zwłaszcza uwalniając moce duchowe. Wraz z nimi rozwija się podstawowy trójpodział aktywizmu ludzkiego:

/ad γ/ Przetwarzanie zasobów materii

Rzeczy, przedmioty, środki produkcji pozostają na poziomie /γ/, przynależą do imperium empirii i tworzą materialne zręby każdej cywilizacji.

Tylko niektóre z nich – jako artefakty bądź symbole – przenikają do świata Kultury (Geistkultur), wyznaczając toposy, orientujące na sferę wyższą, nie-utylitarną. Natomiast zdecydowana większość materialnych wyrobów homo faber staje się ‘masą towarową’ skierowaną do wymiany, reprodukcji i spożycia. Produkty to pożywka konsumpcjonizmu, ich spożycie powodując uzależnienie nabywców od rzeczy materialnych – czyli stymuluje procesy reizmu.

/ad β/ Doskonalenie warunków współżycia

Odrębną aktywnością jest świadczenie usług, rozumiane jako nasycaniem środowiska życia wytworami „na miarę człowieka”. W działalności usługowej nie obowiązują reżymy wyprowadzona z przetwarzania materii.

/ad ά/ Dzieła tworzące kulturę wysoką

Chcąc lepiej zrozumieć ich specyfikę, posłużmy się następującą analogią:

Kunstwerk – Künstler => bowiem jest Kunst

Kunst/werk wprawdzie staje się arte/faktem, ale ten rodzaj u-rzeczowienia oznacza coś innego niż seryjne wytwarzanie. Dzieło sztuki znaczy więcej niż przedmiot użytkowy, ponieważ najpierw jest Kunst; pierwsza jest idea i myśl, a nie użyteczność i środki jej uzyskania.

Respektując powyższe ustalenia i odnoszą je do usług, odnajdujemy analogię, którą można zapisać następująco:

usługowość, służebność => usługa => usługodawca – > usługobiorca

Jest (ściśle: pojawia się) usługa, wyświadczona przez usługodawcę, ponieważ uprzednio jest usługowość jako usłużność, służebność, pomocniczość i służba… Tych pojęć nie uda się wytłumaczyć jedynie odwołaniem do utile, ani tym bardziej do aktywności biznesowej, ponieważ nalżą do sfery-poziomu /β/. Wprawdzie wykonywanie (najdrobniejszej) usługi to działalność gospodarcza, ale taka klasyfikacja jest skutkiem biurokratyczno – fiskalnych i prawnych uproszczeń.

Władza, rząd, administracja nie wnika w niuansowanie rzeczywistości, albowiem już dawno państwo, przestało być postrzegane jako „wspólnota doskonaląca duchowo swych członków” (a taką wspólnotą było państwo dla H. Elzenberga).

Kazimierz Rogoziński