Podejmując zapowiedziane w tytule zadanie, warto byłoby uzmysłowić sobie cztery rodzaje wiedzy, z jakich korzystamy zajmując się usługami.
Wiedza w usługach. Wiedza praktyczna
Zorientowana praktycznie wiedza, w ramach której wydzielić można jeszcze następujące trzy – bardziej szczegółowe – jej rodzaje:
- Specjalistyczna wiedza fachowa
- Wiedza z zakresu relacyjnego marketingu usług, a więc dotycząca kształtowania relacji usługowej, jako szczególnego rodzaju interakcji międzyludzkich
- Wiedza handlowa, odnosząca się do pewnych uniwersalnych zasad kształtowania obrotu towarowego i zbytu produktów
Ekonomiczna wiedza o usługach
Wiedza naukowa, niekiedy teoria, rozwijana niemal wyłącznie przez nauki ekonomiczne (posiadające swego rodzaju monopol poznawczy), uprawiana w dwu zasadniczych przekrojach:
- M a k r o
Analiza branżowa, sektoralna; struktura zatrudnienia, konsumpcja usług; udział usług w PKB, a także i w bilansie handlu zagranicznego; innowacyjność usług; rola sektorów usługowych (zwłaszcza tych kreacyjnych) we wzroście gospodarczym, didżytalizacja, itd. - M i k r o
Wiedza wyprowadzona z badań dotyczących: motywacji, wynagrodzenia, wydajności, produktywności, kosztów, efektywności, wyceny, elastyczności cenowej i dochodowej popytu/podaży; itd.
Wiedza adekwatna z usługami. Wiedza menedżerska
Charakterystykę tej ostatniej można zawrzeć w następującej formule zgodności: tak zarządzać usługami, by nie zakłócona ich realizacja była spełnianiem ich rudymentarnych funkcji: kulturowych – społecznych – gospodarczych; tak zorganizować i zarządzać podmiotem/firmą, by był zdolny do świadczenia oryginalnych usług.
Wreszcie wielodyscyplinarna wiedza na temat usług, której zręby staram się – z nieokreślonym skutkiem tudzież z nikłym powodzeniem – tworzyć.
Kazimierz Rogoziński