Nareszcie.

Tak wypadałoby skomentować wiadomość podaną przez skandynawskie media. Nareszcie dostrzeżone zostały i nagodzone osiągnięcia koryfeuszy współczesnego marketingu. Tegoroczna nagroda Nobla z ekonomii została przyznana trzem wybitnym (oczywiście amerykańskim) teoretykom marketingu. Uhonorowani nią zostali F. Rotler, C.D. Vargluch oraz H. Mark za pionierskie badania dotyczące percepcji konsumentów. Nagrodzeni badacza są bowiem światowej sławy badaczami w nowatorskiej subdyscyplinie, jaką jest neuro-marketing. Dzięki zastosowaniu wyrafinować metodologii (np. eye-trackingu) pozwalającej badać dysleksję wzroku,  międzynarodową  sławę przyniosło im odkrycie podwójnej korelacji. Nie wchodząc w zawiłości metodologiczne i unikając żargonu naukowego, można tę zależność opisać tak:

/1/ osobnik z rozpoznaną jednostką chorobową ADHD wykazuje dysleksję wzrokową, którą można uznać za antycypację stanu „rozbieganej” percepcji naocznej, spowodowanej nadmiarem (nieuporządkowanych) bodźców oftalmiczno – optycznych. A to pozwala przewidzieć co/jak będzie postrzegał przemieszczając się po super/markecie.

/2/ Sfalsyfikowana została następująca hipoteza: jak należało się spodziewać, w przypadku trwałej  lewoskrętnej dysleksji manualnej – osobnik będący mańkutem, w przeciwieństwie do praworęcznej normy, powinien zaczynać oglądanie/czytanie ulotki reklamowej  od prawego, a nie od jej lewego górnego narożnika. Tak się jednak nie dzieje, co zostało udowodnione.

Uzyskane przez naukowców wyniki uznać wypada za pionierskie, ponieważ dzięki nim wytyczone zostało przejście z behawioru konsumenta na poziom sieci neuronów. Neuro-marketing dlatego jest nowatorską i obiecującą nauką, ponieważ danymi empirycznymi są dla niego bodźce wzrokowe przetworzone w napięcia elektromagnetyczne, następnie zeskanowane z mózgu. Wprawdzie fizycy badający zjawiska mechaniki kwantowej mogą sobie pozwolić na to, by napięcia między atomami czy neuronami nazywać „słabymi”, ale – jak zostało to dowiedzione w pracach wspomnianych laureatów – w badaniach marketingowych są to (już teraz bez wątpienia) napięcia „mocne”.

No koniec jeszcze słowo o historycznym znaczeniu tej nagrody.

Przypomnę, że badacze/teoretycy nowoczesnego marketingu otrzymali nagrodę z ekonomii; a to oznacza, że wreszcie marketing został uznany za równoprawną sub-dyscyplinę ekonomii, nie gorszą od ekonometrii.

Ale czymś ważniejszym jest dostrzegana już konsekwencja przyznania tej nagrody. Staje się nią  uznanie i akceptacja przez naukowy main stream faktu przekroczenia umownej granicy oddzielającej nauki społeczne od przyrodoznawstwa. To od neuro-marketingu poczynając, przez fizjo- i neuro/logię wytyczona została prosta droga, która poprowadzi ekonomię  wprost do nauk przyrodniczych. Wreszcie ekonomia dołączając do ekskluzywnego klubu „Science” pozbędzie się wszelkich naukowych kompleksów.

   Kazimierz Rogoziński
1.IV.2021